تحلیل تاریخی گفتمان و رویکرد ملانصرالدین به مسئله ی کودک همسری

دوره 16، شماره 1
فروردین 1404

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسنده

استاد مدعو دانشگاه تبریز

چکیده
کودک­ همسری موضوع مهمی­است که در دهه­های اخیر در جوامع­اسلامی به ویژه ایران مورد ­توجه قرار­گرفته ­است. رویکرد تاریخی به این مسئله نشان­می­دهد که تحت ­تاثیر مدرنیته دگرگونی­هایی در حوزه­های مختلف به­ویژه جنسیت و نقش­های جنسی در جوامع ­اسلامی ایجاد و به هنجارشکنی ازدواج دختران در سنین کودکی، دست­کم در حوزه­ نظر منجر­شد. این نوشتار با استفاده از منابع اصیل و با اتکا به روش توصیفی- تبیینی به بررسی دیدگاههای نشریه ملانصرالدین درباره علل رواج  ازدواج دختران خردسال و پیامد­های آن اختصاص­دارد. حاصل این پژوهش آن است که ملانصرالدین به عنوان نشریه‌ای پیشرو در طرح مسئله زنان در جوامع­اسلامی، ضمن ارائه تصویر­ تاریخی از کودک­همسری به انتقاد گسترده از آن پرداخت و آشکارا چنین ازدواج­های را عملی مجرمانه و تعدی به کودکان دانست و خواستار حمایت­های قانونی از آنان شد. بر این­اساس تنها ازدواج­هایی مشروعیت پیدا­می­کردند که مبتنی بر رضایت و انتخاب دختران و در سنین بزرگسالی (نوزده-بیست سال به بالا) بودند. امری که مستلزم تغییر نگرش­ها و  فرایندهای مرتبط با آن بود. به زعم ملانصرالدین سنت­های­اجتماعی و مذهبی و مسائل­اقتصادی در ترویج هرچه بیشتر این پدیده بسیار موثر­بوده و محرومیت از حق انتخاب،آموزش، افزایش خشونت علیه زنان و تزلزل نظام خانواده را از جمله پیامد­های آن می­دانست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات