Immediately after the issuance of the constitutional order, the Electoral Code was developed and approved to determine the mechanism for holding the first national assembly elections. Guild and class elections were based on this Electoral Code. The guild-based nature of the elections was closely related to the role played by different social classes in the Constitutional Revolution coming to fruition. Despite the criticisms posed against the Electoral Code, it opened the path to political participation as the first experience on the path to democracy. After Tehran, Tabriz was the second city that set out to hold an election. Public and civil institutions in Tabriz took the responsibility for holding the elections. Despite the problems and ambiguities involved, the first national assembly elections in Azarbayjan is considered as a defensible, progressive and helpful experience in realizing the promise of public participation and the right to determine the country’s political and social destiny. The present study is an analysis of the Electoral Code and the elections process in Azarbayjan, Iran, as a central issue in the first democratic experience in Iran and Azarbayjan based on original sources. Keywords: Constitutional Revolution, Electoral Code, National Assembly, Azarbayjan, Tabriz Association
آبراهامیان، یرواند ( 1376)، مردم در سیاست ایران، ترجمۀ بهرنگ رجبی، تهران، نشرچشمه.
آدمیت، فریدون(بی تا)،ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران، ج2:مجلس اول و بحران آزادی،تهران، انتشارات روشنگران.
-----------(1985)، ایدئولوژی نهضت مشروطیت، ج1، کانون کتاب ایران.
آفاری، ژانت( 1379)، انقلاب مشروطیت ایران، ترجمۀ رضا رضایی، تهران، بیستون.
اتحادیه، منصوره(1381)،پیدایش و تحول احزاب سیاسی در ایران،تهران، نشرسیامک.
احتشام السلطنه( 1376)، خاطرات، به کوشش محمد مهدی موسوی، تهران، زوار.
احمدی، علی(1389)، انتخابات در ایران، تهران، میزان.
اشرف، احمد و علی بنو عزیزی(1387)،طبقات اجتماعی، دولت و انقلاب در ایران،ترجمه سهیلا ترابی فارسانی،تهران،انتشارات نیلوفر.
افشار، ایرج (به کوشش 1378)، نامه‌های تبریز: از ثقةالاسلام به مستشارالدوله (در روزگار مشروطیت)، تهران، فرزان روز.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان،( 1363) الماثر و الآثار، ج اول، به کوشش ایرج افشار ، تهران، اساطیر.
امیرخیزی، اسماعیل،( 1387) قیام آذربایجان و ستارخان، تبریز، آیدین.
انجمن (روزنامۀ انجمن تبریز)، 1324-1327ق.،2جلد،کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران با همکاری استانداری آذربایجان شرقی، 1374، 1376.
ایروانی، محمدآقا(1380)،منتخبات از تاریخ مشروطه ایران، در: دو رساله در باره انقلاب مشروطیت ایران، به اهتمام دکتر عبدالحسین زرین کوب و روزبه زرین کوب،تهران، انتشارات سازمان اسناد ملی ایران.
ایوانف،م.س. ( 1357)،انقلاب مشروطیت ایران،ترجمه کاظم انصاری،تهران،شرکت سهامی کتابهای جیبی.
براون، ادوارد،( 1376)، انقلاب مشروطیت ایران، ترجمۀ مهری قزوینی، تهران، کویر.
پاولویچ، م.، تریا، و.، ایرانسکی، س. ( 1357)، سه مقاله دربارۀ انقلاب مشروطیت ایران، ترجمۀ م. هوشیار، تهران، شرکت سهامی کتابهای جیبی.
تفرشی حسینی( تمجید السلطان)، میرزا سید احمد( 1386) روزنامۀ اخبار مشروطیت و انقلاب ایران، به کوشش ایرج افشار، تهران، امیرکبیر.
تقی‌زاده، سید حسن،(1379)، تاریخ مجلس شورای ملی ایران، تهران، فردوس.
------------- (1386)، تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، در: مقالات تقی زاده، به کوشش ایرج افشار، تهران، توس.
------------( 1336ق.)، «دوره جدید مشروطیت در ایران»،کاوه،سال سوم،شماره 29-30، 6شوال.
ثقه الاسلام تبریزی،میرزا علی( بی تا)، مجمل حوادث یومیه مشروطه، در:نصرت الله فتحی،مجموعه آثار قلمی ثقه الاسلام تبریزی،تهران.
----------------- (1389)،رسائل سیاسی،به اهتمام علی اصغر حقدار، تهران،نشرچشمه.
تهرانی(کاتوزیان)،محمدعلی،( 1388)،مشاهدات و تحلیل اجتماعی، سیاسی از انقلاب مشروطیت ایران،تهران،شرکت سهامی انتشار.
حقدار، علی اصغر( 1383)، مجلس اول و نهادهای مشروطیت،تهران، نشرمهرنامک.
دولت‌آبادی، یحیی،( 1387)، حیات یحیی، مقدمه و تصحیح مجتبی برزآبادی فراهانی، ج2، تهران، فردوس.
رحیمی، مصطفی( 1389)، قانون اساسی مشروطه ایران و اصول دموکراسی، تهران،نیلوفر.
رسول‌زاده، محمدامین ( 1376)،گزارش هایی از انقلاب مشروطیت ایران،ترجمه رحیم رئیس نیا،تهران،شیرازه.
سپهر(ملک‌المورخین)،عبدالحسین خان، (1386)مرآت الوقایع مظفری، تصحیح عبدالحسین نوائی، 2جلد، تهران، میراث مکتوب.
سلطان زاده( بی تا)،« جنبش سندیکایی در ایران»، در:اسناد تاریخی جنبش کارگری ، سوسیال دموکراسی و کمونیستی ایران، ج4، تهران، نشرعلم.
شاکری، خسرو(1384)، پیشینه های اقتصادی – اجتماعی جنبش مشروطیت و انکشاف سوسیال دموکراسی، تهران، اختران.
شجیعی، زهرا(1372)، نخبگان سیاسی ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی، ج4، تهران، سخن.
شرف‌الدوله، میرزا ابراهیم خان کلانتر باغمیشه ای ( 1386) ،روزنامۀ خاطرات، به کوشش یحیی ذکاء، تهران، فکر روز.
شریف کاشانی،محمد مهدی ( 1362)،واقعات اتفاقیه در روزگار،ج1،به کوشش منصوره اتحادیه و سیروس سعدوندیان،تهران،نشرتاریخ ایران.
صفایی، ابراهیم(1370)، نهضت مشروطیت ایران بر پایۀ اسناد وزارت امور خارجه، تهران، مرکز مطالعات سیاسی وزارت امورخارجه.
طالبوف، عبدالرحیم(1396)، آزادی و سیاست،تهران، امیدفردا.
عیسوی، چارلز(1369)، تاریخ اقتصادی ایران، ترجمه یعقوب آژند، تهران، گستره.
فضلعلی آقاتبریزی، ( 1387)،بحران دموکراسی در مجلس اول: خاطرات و نامه‌های خصوصی میرزا فضلعلی آقا ، به کوشش غلامحسین میرزا صالح، تهران، نگاه معاصر.
کتاب نارنجی ( 1367)،گزارش های سیاسی وزارت امورخارجه روسیه تزاری درباره انقلاب مشروطیت ایران،ج1، به کوشش احمد بشیری،تهران،نشرنور.
کتابهای آبی (1363)، گزارش های محرمانه وزارت امورخارجه انگلیس درباره انقلاب مشروطیت ایران ،ج1، به کوشش احمد بشیری، تهران ،نشرنو.
کسروی، احمد ( 1373)، انقلاب مشروطۀ ایران، تهران، امیرکبیر.
مجتهدی،مهدی ( 1327)،رجال آذربایجان در عصر مشروطیت،بی جا،بی نا.
مذاکرات مجلس(1325)، دوره اول تقنینیه،ضمیمه روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران، تهران.
مستشارالدوله ،صادق( 1361)، خاطرات و اسناد،مجموعه اول، به کوشش ایرج افشار، تهران، فردوسی.
ملانصرالدین ( روزنامه)،سال اول،شماره20، 11رجب 1324.
نادرمیرزا،( 1373) تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تبریز، ستوده.
ناظم‌الاسلام کرمانی ، محمد،( 1392) تاریخ بیداری ایرانیان،ج1،تهران، پیکان.
نظام‌السلطنه مافی، حسین قلی خان،( 1361) خاطرات و اسناد ، ج3، به کوشش معصومه نظام مافی و دیگران، تهران،نشرتاریخ ایران.
ویژه محمد رضا و حمید قهوه چیان(1391)،« تحلیلی بر نظام نامه انتخابات 1285 مجلس شورای ملی»،مجله فقه و حقوق اسلامی، سال2، شماره 5، پائیز و زمستان.
هدایت،(مخبرالسلطنه)، مهدی‌قلی خان ،( 1375) خاطرات و خطرات، تهران، زوار.
----------------( 1363) گزارش ایران: قاجاریه و مشروطیت، به اهتمام محمدعلی صوتی، تهران، نشرنقره.
