ویژگی‌‌های دولت پهلوی دوم و آسیب‌پذیری آن درمقابل بسیج انقلابی

دوره 6، شماره 2
مهر 1393
صفحه 1-32

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم سیاسی و مطالعات انقلاب اسلامی، دانشگاه شاهد

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی انقلاب اسلامی، دانشگاه شاهد

چکیده
در این مقاله، آسیب‌پذیری‌‌های دولت پهلوی دوم و نقش آن در بسیج انقلابی بررسی شده است. سؤال اصلی مقاله این است که ویژگی‌‌ها و آسیب‌پذیری‌‌های دولت پهلوی دوم که موجب بسیج انقلابی شد، چه بودند. برای پاسخ به این سؤال، از روش تحلیل اسنادی که از انواع روش‌‌های کیفی است، استفاده شده. با این روش، اسناد و مدارک موجود شامل کتاب‌ها، مقالات و پایان‌نامه‌‌ها بررسی شده است. این پژوهش با استفاده از ترکیبی از نظریات دولت‌محوری که شامل نظریه‌‌های استقلال دولت، رویکرد توان دولت، دیدگاه فرصت‌شناسی سیاسی و نگرش ساختمان‌گرایی دولت است، مدلی جهت تبیین وضعیت دولت رژیم پهلوی و آسیب‌پذیری آن، و رابطۀ آن با بسیج انقلابی عرضه کرده و با استفاده از آن، به ‌تحلیل آسیب‌پذیری‌‌های دولت پهلوی و رابطه آن با بسیج انقلابی پرداخته است. از نتایج تحقیق آن است که مهم‌ترین موارد آسیب‌پذیری دولت پهلوی، شامل استقلال دولت رانتی پهلوی از طبقات اجتماعی (جامعۀ مدنی)، ضعف توانایی دولت در سیاست‌گذاری‌‌ها، ضعف دیوان‌سالاری نهادهای دولتی، انحصارطلبی دولت و آسیب‌پذیری‌‌های حاصل از نوسازی و اصلاحات دولت در ترکیب با هم، به بسیج انقلابی منجر شده است.

کلیدواژه‌ها