Aghajari H, Sadeghi M A, Taheri A. Explaining and examining the forms of imprisonment and the internal mechanism of prisons in the history of Iran in the fifth and sixth centuries AH based on Foucault's genealogical method. JHS 2021; 12 (2) :1-36
URL:
http://jhs.modares.ac.ir/article-25-39870-fa.html
1- دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه تربیت مدرس ، Email: aghajari@modares.ac.ir
2- دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه تربیت مدرس
3- دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده: (2993 مشاهده)
چکیده
زندان یکی از کهنترین اشکال تنبیه و برجستهترین مکانِ طرد در تاریخ جوامع بشری است که تشکیلات بیرونی و سازوکار درونی آن، از جامعه ای به جامعۀ دیگر و از دورهای به دورۀ دیگر تغییر می کرده است. اشکال مختلف زندان و موقعیت برجستۀ مکان زندان در ساختار کالبدی شهرهای ایرانی ـ اسلامی و استفادۀ مکرر از مجازات حبس درمورد محکومان در تاریخ ایران در قرون پنجم و ششم هجری، این پرسش را برمی انگیزاند که زندان در کجای نظام حقوقی ـ قضائی قرار می گرفت و سازوکار درونی آن چگونه بوده است. مقالۀ حاضر بر آن است با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با الهام از مطالعات میشل فوکو، به بررسی نظام زندان و حبس بپردازد و توصیفی کامل از آن در دورۀ مزبور ارائه کند. در پایان، چنین نتیجه گرفته شد که زندان به مثابۀ مکانِ طردْ در دل یک شبکه بندی دقیق فضای شهری و قلمروی قرار داشت که از طریق جای دادن زندانیان به بهترین شیوۀ تقسیم بندی های دوتایی و توزیع تفاوت گذارانۀ زندانیان را بازنمایی میکرد. زندانیان محاکم حقوقی ـ قضائی بر اساس جرم، نوع و میزان محکومیت، جنسیت، سن، جایگاه تشکیلاتی و غیره، تنها با گذراندن دوران محکومیت و یا استفاده از سایر ابزارهایی که نظام حقوقی ـ قضائی مبتنی بر فقه اسلامی در اختیار او می گذاشت، قادر به بازگشت به جامعه بود؛ اما زندانیان سیاسی ـ امنیتی که به ارادۀ قدرت سیاسی گرفتار حبس شده بودند، اگر تا مرگ در حبس نمی ماندند، آزادی شان در گرو عفو یا مرگ حاکم و سلطان بود.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
تاریخ انتشار: 1399/12/6