تداوم وتحول در جامعه زرتشتیان کازرون (از سقوط سلسله ساسانی تا پایان قرن پنجم هجری)

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 گروه تاریخ دانشگاه خلیج فارس

2 دانشجوی دکترای تاریخ در دانشگاه خلیج فارس

3 دانشگاه تربیت مدرس

چکیده
vvvvبا ورود مسلمانان به ایران ، فصل جدیدی در تاریخ اجتماعی و دینی مردم ایران آغاز گردید. با این حال ورود اسلام به ایران با چالش ها و مقاومت های بسیاری در مناطق گوناگون روبرو شد. در بین مناطق مختلف ، فارس از جمله مناطقی بود که مقاومت نشان داد و عملاً پایگاه حفاظت از دین پیشین گردید؛ در این میان کازرون به دلیل استقرار یک حکومت محلی زرتشتی توانست، انسجام جامعه زرتشتیان خود را تا اوایل قرن پنجم هجری حفظ نماید. با توجه به فشارهای مختلف بر جوامع زرتشتی توسط حکام تازه وارد و نومسلمانان، فهم نحوه استمراریک جامعه زرتشتی مستقل در جنوب غربی فارس تا اوایل قرن پنجم هجری ضروری به نظر می‌رسد. این پژوهش در پی آن است تا زمینه‌های تداوم و تحول جامعه زرتشتیان کازرون را در طی سده‌های نخستین اسلامی بررسی نماید. پژوهش حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای انجام شده است.

یافته های این تحقیق نشان می‌دهد که علیرغم فشار بیش از اندازه حاکمان جدید برجامعه زرتشتی کازرون و اعمال محدودیت های گوناگون،آنها موفق شدندکه با حفظ انسجام در ساختار و کنش های خود و داشتن حاکمی زرتشتی به حیات خود ادامه دهند ولی از اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم با بروز درگیری های فراوان با فرقه مرشدیه کازرون دچار مشکلاتی در زمینه اداره جامعه شود و درنهایت با مهاجرت به مناطق کوهستانی و روستایی به سبک و روش دیگری حیات خود را استمراربخشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله English

Continuity and change in the Zoroastrian community of Kazerun (From the fall of the Sassanid dynasty to the end of the fifth century AH)

نویسندگان English

hamid asadpour 1
hemat mohamadi 2
Maghsoud Ali Sadeghi 3
1 Department of history
2 phd student in persian gulf university
3 tarbiat modares university
چکیده English

With the arrival of Muslims in Iran, a new chapter in the social and religious history of the Iranian people began. However, the arrival of Islam in Iran faced many challenges and resistances in various regions. Among the various regions, Persia was one of the regions that showed resistance and practically became the base for the protection of the former religion; Meanwhile, due to the establishment of a Zoroastrian local government, Kazerun was able to maintain the cohesion of its Zoroastrian community until the early fifth century AH. Given the various pressures on Zoroastrian communities by newcomers and neo-Muslims, understanding the continuity of the independent Zoroastrian community in southwestern Persia until the early fifth century AH seems necessary. This research seeks to examine the contexts of continuity and evolution of the Zoroastrian community of Kazerun during the first centuries of Islam. The present research has been done by descriptive-analytical method and relying on library resources.

The findings of this study show that despite the excessive pressure of the new rulers of the Zoroastrian community of Kazerun and the imposition of various restrictions, they managed to survive by maintaining coherence in their structure and actions and having a Zoroastrian ruler, but from the late fourth century and In the early fifth century, with the emergence of many conflicts with the Morshidiyya sect of Kazerun, they faced problems in the management of society, and finally, by migrating to mountainous and rural areas, they continued their life in a different style and way.

کلیدواژه‌ها English

Zoroastrians
Muslims
Kazerun
Sheikh Abu Ishaq
Al
Buwayh
1- آن لمبتون،( ۱۳۷۲ )، تداوم و تحول در تاریخ میانه ایران، ترجمه یعقوب آژند ،تهران:نشرنی.
2- ابن اعثم کوفی، ابومحمد احمد بن علی، (۱۳۸۰ ) ، الفتوح، ترجمه محمد احمد هروی ، به تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: علمی و فرهنگی.
3- ابن حوقل، محمد بن علی،( ۱۳۶۶ )، صوره الارض، ترجمه و توضیح جعفر شعار، تهران: امیرکبیر.
4- ابن فقیه همدانی،( ۱۳۴۹ ) ، البلدان، ترجمه ح. مسعود، تهران: بنیاد فرهنگ ایران .
5- ابن مسکویه، احمد بن علی،( ۱۳۷۶ ) ، تجارب الامم، ترجمه ابوالقاسم امامی و علینقی منزوی، تهران: سروش و توس.
6- ابن بلخی،( ۱۳۳۹ )، فارسنامه، تصحیح لسترنج و رینولد آلن نیکلسون، تهران: دنیای کتاب.
7- ابن بطوطه ،محمد بن ابراهیم،( ۱۳۳۷ ) ، سفرنامه ابن بطوطه، ترجمه محمدعلی موحد، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
8- استخری، ابراهیم بن محمد ، (۱۳۴۷ )، مسالک و ممالک ، به اهتمام ایرج افشار، تهران: علمی و فرهنگی .
9- اروجی ، فاطمه و محمد رضایی،( ۱۳۹۶)، " زمینه های همگرایی در مناسبات مسلمانان و زرتشتیان در منطقه فارس " (دوره آل بویه ۴۴۷ -۳۲۲ ) هجری قمری ، دو فصلنامه تاریخنامه ایران بعد از اسلام ،سال هشتم ،شماره چهاردهم، ۲۸-۱.
10- اژدری، سید راضیه و سهیلا صلاحی مقدم،(۱۳۹۶)،" فردوس المرشدیه فی اسرار الصمدیه" سومین همایش متن پژوهی ادبی، (نگاهی تازه به آثار مولانا )،تهران: هسته مطالعات ادبی و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران ،دانشگاه علامه طباطبایی.
11- اشپولر، برتولد ،(۱۳۹۰ )، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ترجمه مریم میراحمدی، تهران: علمی و فرهنگی.
12- بیرونی،ابوریحان،(۶ ۱۳۸)، آثار الباقیه عن قرون الخالیه، ترجمه اکبرداناسرشت، تهران: امیرکبیر
13- بلاذری، احمد بن یحیی،( ۱۳۲۷ )، فتوح البلدان ، ترجمه محمد توکل، چاپ اول ،تهران: نشر نقره.
14- بویس، مری،( ۱۳۸۵ )، زرتشتیان باورها و آداب دینی آنها، ترجمه عسگر بهرامی، تهران: ققنوس.
15- بیهقی، خواجه ابوالفضل محمد بن حسین،( ۱۳۷۴ )،تاریخ بیهقی، به کوشش خلیل خطیب رهبر ،تهران: مهتاب.