The Diplomatics of Temporary Marriage Certificates in Pahlavi I Era (the Effect of New Laws)

Volume 14, Issue 1
September 2023
Pages 301-338

Document Type : Original Research

Authors

1 Assistant Professor of History Department

2 Master degree of History

Abstract



As primary sources, documents play a significant role in historical research. In this regard, as religious documents derived from Islamic jurisprudence, temporary marriage certificates have certain principles and frameworks, providing a wealth of information on the culture, society, economy, and customs of the past. The main question of the present study was what form and content did the temporary marriage certificates in Pahlavi I era have? And what effect did the new laws have on the content of such documents? The main claim was that the temporary marriage certificates in the first half of the Pahlavi I era, in terms of form and content, were influenced by religious and customary laws, the Qajar tradition of document-drafting, and the social and class status of individuals. However, in the second half of the Pahlavi I era, new marriage laws were adopted. As a result, first, the jurisprudential aspects of such certificates were decreased and their customary aspects were increased.

Keywords

Subjects
اسناد
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما): ۰۲۶۰۶۸-۲۹۶، ۰۲۶۰۶۸-۲۹۶، ۰۲۶۰۶۸-۲۹۶،
۲۹۶-۲۶۰۶۸.
نسخ خطی
محمد صالح بن محمد کریم، خطی، عقد نکاح، تهران: مرکز اسناد و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، شماره 4064.
مؤلف ناشناخته، خطی، صیغه عقود و نکاح، تهران: مرکز اسناد و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، شماره 8959،
کتب
آغداشلو، آیدین (۱۳۷۸). از خوشی ها و حسرت ها (برگزیده گفتارها و گفتگوها 1371-1378)، تهران: نشر آتیه.
انوری، حسن (۱۳۸۱). فرهنگ بزرگ سخن، تهران: سخن ج ۵.
جعغری لنگرودی، محمد جعفر (۱۳۷۸). ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش.
حر عاملی، شیخ محمد بن حسن (بی‌تا). وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم: مؤسسه آل البیت لاحیاء تراث، ج ۲۱.
رضایی، امید (۱۳۹۰). درآمدی بر اسناد شرعی دوره قاجار، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
روستایی، محسن (۱۳۹۵). ادبیات تاریخی و دیوانسالاری ایران، «عهد مغول تا سرآغاز دولت صفویه» با تکیه بر متون نثر فارسی و اسناد مکتوب تاریخی و محوریت بررسی لغات و اصطلاحات دیوانی-اجتماعی و سندشناسی (قرن، هفتم تا پایان قرن نهم هجری)، تهران: موسسه و انتشارات ندای تاریخ.
شهید ثانی، زین الدین بن علی عاملی (۱۳۸۸). فقه 6: شرح لمعه دمشقیه، ترجمه عباس زراعت، تهران: مؤسسه فرهنگی هنری دانش پذیر.
شیخ انصاری، مرتضی بن محمد امین شوشتری (۱۴۱۵ق). رساله نکاح، قم: مؤسسه باقری.
صفری آق قلعه، علی (۱۳۹۰). نسخه شناخت (پژوهشنامه نسخه شناسی نسخ خطی فارسی)، تهران: میراث مکتوب.
عباس زاده، عباس (۱۳۷۸). ازدواج موقت نیاز امروز، قم: موسسه فرهنگی انتشاراتی شاکر.
قائم مقامی، جهانگیر (۱۳۹۴). مقدمه ای بر شناخت اسناد تاریخی، تهران: انتشارات انجمن آثار ملی.
کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۸). حقوق خانواده، تهران: شرکت سهامی انتشار ج۱.
مجموعه قوانین موضوعه و مصوبات دوره پنجم قانون گذاری از ۲۲ دلو ۱۳۰۲ تا ۲۱ بهمن ماه ۱۳۰۴، اداره کل قوانین، ۱۳۵۰.
مجموعه قوانین موضوعه و مسائل مصوبه دوره هشتم تقنینیه، ۲۵ دی ماه ۱۳۰۹- ۲۵ دی ماه ۱۳۱۱، مطبعه مجلس.
محقق داماد، مصطفی (۱۳۶۸). بررسی فقهی حقوق خانواده نکاح و انحلال آن، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
موسوی الخمینی، روح الله (بی‌تا). تحریر الوسیله، قم: موسسه مطبوعات دارالعلم، ج۲‌.
مونس الدوله (۱۳۸۰). خاطرات مونس الدوله، ندیمه حرمسرای ناصرالدین شاه، به کوشش سیروس سعدوندیان، تهران: زرین.
مقالات
آل داوود، سید علی (۱۳۸۴). «برگی از ثبت اسناد در ایران» کانون وکلا، ش ۱۸۸ و ۱۸۹.
اسدی، لیلا سادات (۱۳۸۷). «نقد و بررسی قوانین ثبت ازدواج»، مطالعات راهبردی زنان، ش 40.
اختری، محمد علی (۱۳۷۷). «قباله و قباله نویسی»، مجله کانون، سال ۴۲، دوره دوم، ش ۶.
ایمانی راد، لیلا، محمدجواد وزیری فرد (۱۳۸۸). «ماهیت متعه زن»، بانوان شیعه، سال ۶، شماره 19.
سام، علی، علیرضا علی صوفی (۱۳۹۵). «در ضرورت و اهمیت شناخت اسناد تاریخی: واکاوی عقدنامه های ازدواج عهد قاجار»، پژوهش های تاریخی ایران و اسلام، ش ۱۸.
سلطانی مقدم، حمیده (۱۳۸۹). «نه فرمان شیخ الاسلامی، عقدنامه و معافیت از سربازی )مربوط به خاندان تهجدی ساوه) از قرن دوازدهم و سیزدهم»، پیام بهارستان، د 2/س2، ش 10.
سمسار، محمد حسن (۱۳۴۷). «فرمان نویسی در دوره صفویه»، بررسی های تاریخی، ش 13.
شیخ الحکمایی، عمادالدین (۱۳۸۰). « کاتبان و قاضیان اسناد بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی»، نامه بهارستان، شماره دوم، دفتر 4.
فرشیدرو میر‌خسرو، ساره زیرک (۱۳۸۰)‌. «لقب و لقب گذاری در ایران»، ضمیمه مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، دوره ۴، ش ۴ و ۵.
مهدوی دامغانی، احمد (۱۳۸۳). «تاریخچه محضر و دفتر رسمی» ماهنامه حافظ، ش ۷، مهر.
منابع الکترونیکی
آرشیو اسناد سایت دنیای زنان در عصر قاجار:
۱۳۰A۱۲۵۲، ۴۰A۱۴۱۴۵
پایان نامه‌ها
بلندی، مریم (۱۳۹۲). استشهادنامه های دوره قاجار (از عصر ناصری تا پایان دوره قاجار، 1264-1344 ه.ق)، پایان نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: حسن زندیه، دانشگاه تهران.