مطالعه تطبیقی نشانه های تغییر خواهی در نقاشی های کمال الملک و ژاک لویی داوید* ( براساس نظریه میدان پی یر بوردیو)

دوره 12، شماره 1
شهریور 1400
صفحه 266-298

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشیار گروه پژوهش هنر و صنایع دستی دانشگاه مازندران

2 دانش آموختۀ کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه مازندران

چکیده
پی­یـر بوردیو جامعه‌شناس فـرانسوی معتقد است، سلیقه­ها، قضاوت­ها و استعدادهای افراد اموری اجتماعی هستند که در نتیجه فرایند اجتماعی شدن شخص در طول زندگی کسب می­شوند. او سلیقه هنرمند را مخلوق ذوق حاکم بر جامعه، یعنی سلیقه طبقه دارای سرمایه­های فرهنگی، اجتماعی و نمادین می­داند. این مقاله با هدف بررسی مقایسه­ای نشانه­های تغییر­خواهی در آثار کمال­الملک و ژاک­لویی­داوید، براساس نظرات بوردیو نگارش شده­است. هر یک از این دو نقاش در نقاط عطف تاریخ کشور خود به خلق اثر پرداخته­اند. در این پژوهش تلاش شده­است با روش توصیفی – تحلیلی و تاریخی علاوه بر یافتن علت گزینش سبک مخصوص هر یک از این دو نقاش، چرایی وجود یا عدم وجود نشانه­های تغییر­خواهی در آثار داوید و کمال­الملک با استفاده از نظرات بوردیو تبیین شود. یافته­های پژوهش نشان می­دهد، انتخاب سبک­های طبیعت­گرا و نئوکلاسیک توسط این دو هنرمند تحت تاثیر نظام آموزشی، سرمایه­های فرهنگی و موضع این دو در ارتباط با میدان قدرت صورت گرفته­است. در ارتباط با نشانه­های تغییر­خواهی نیز، با توجه به قرار گرفتن کمال­الملک در دسته هنرمندان مستقل میدان تولید نقاشی، نمی­توان نشانی از تغییر­خواهی را در آثار او دید؛ در حالی که در آثار داوید، به دلیل قرار­گیری وی در موضع وابسته به مخالفین طبقه حاکم، نشان تغییر­خواهی را می­توان مشاهده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات
- Bourdieu, P., & Passeron, J. C. (1990). Reproduction in education, society and culture (Vol. 4). Sage.
- Carrier, D. (2003). The Political Art of Jacques‐Louis David and his Modern‐Day American Successors. Art History, 26(5), 730-751.
- Fowler, B. (1997). Pierre Bourdieu and cultural theory: Critical investigations (Vol. 48). Sage
- Floor, W. (1999). Art (Naqqashi) and Artists (Naqqashan) in Qajar Persia.Muqarnas, 125-154.

- Vidal, M. (1995). David among the moderns: art, science, and the Lavoisiers.Journal of the History of Ideas, 595-623.