جستجو در:
دوره 7، شماره 3 - ( 1394 )
جلد 7 شماره 3 صفحات 276-235 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Saeedi M M. Comparative-Historical Explanation of Transition to Democratic Procedures of Governing the Society, putting emphasis on the Role of the Clergy's Approaches Comparing Constitutional Movement (1905-1911) and Oil Nationalization Movement (1951-1953) In Iran. JHS 2016; 7 (3) :235-276
URL: http://jhs.modares.ac.ir/article-25-7184-fa.html
URL: http://jhs.modares.ac.ir/article-25-7184-fa.html
سعیدی محمد‌مسعود. تبیین تطبیقی- تاریخی گذار به شیوه‌های مردم‌سالارانه‌ی اداره‌ی جامعه با تأکید بر نقش دیدگاه‌ها و مواضع روحانیت. جامعه‌شناسی تاریخی. 1394; 7 (3) :235-276
عضو هیئت علمی گروه مطالعات اجتماعی دین، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ایران
چکیده: (6268 مشاهده)
مطالعۀ جامعه‌‌شناختی تأثیر دیدگاه‌ها و مواضع عالمان شیعه بر شیوه‌های مردمسالارانۀ ادارۀ جامعه، نسبت به کاوش کلامی در رابطۀ دین اسلام و دموکراسی، امتیازاتی دارد. مطالعۀ جامعه‌‌شناختی این تأثیر را می‌توان با تبیین جنبش‌های نیمۀ اول سدۀ بیست میلادی در ایران آغاز کرد. مناسب‌ترین رویکردِ پژوهشی برای بررسی این موضوع، تحلیل تطبیقی- تاریخی در حوزۀ راهبردی جامعه‌شناسی تاریخی تحلیلی است و سه‌جنبش گذار در سه مقطع تاریخی، یعنی جنبش مشروطه، جنبش ملّی در اولین کابینۀ مصدق و جنبش ملّی در دومین کابینۀ مصدق، گزینه‌های مناسبی برای مقایسه هستند.
بررسیِ نظری در حوزه‌های تحول فرهنگی (نظریه‌های سکولاریزاسیون دررابطه با مدرنیته و دین)، تحول اجتماعی (نظریه‌های گسترش نظام جهانی و جنبش‌های اجتماعی) و تحول سیاسی (نظریه‌های گذار)، چارچوب تئوریک مناسبی را فراهم می‌کند که می‌توان باتوجه به شرایط کلی تاریخ ایران و جهان در دورۀ موردنظر، مدلی برای تبیین گذار در ایران از آن چارچوب استخراج کرد.
این مدل، مبنای مقایسۀ تاریخیِ سه واقعۀ گذار، قرار گرفته و به کمک روش‌های توافق میل، تحلیل بولی و مقایسۀ ترتیبی، آزمون می‌شود. در این آزمون، شناخت دقیق‌تری از عوامل علّیِ گذار به مردم‌سالاری، فراهم می‌شود؛ درنهایت، موقعیت دیدگاه‌ها و مواضع روحانیت در میان عوامل علّی گذار بررسی شده، فرآیند تأثیر‌پذیری نهاد دین از شرایط اجتماعی و تأثیر دیدگاه‌ها و مواضع روحانیت بر گذار به شیوه‌های ادارۀ مردمسالارانۀ جامعه، ردیابی می‌شود.
واژه‌های کلیدی: واژگان کلیدی: روحانیت، نهاد دین، شیوه‌های مردم‌سالاری، جنبش مشروطه و جنبش ملّی، تحلیل تطبیقی- تاریخی
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |