1- دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی
2- دانشیار گروه جامعه شناسی سیاسی
چکیده: (1954 مشاهده)
در مقالۀ حاضر با استفاده از نظریۀ بسیج منابع چارلز تیلی و با تأکید بر الگوی بسیج سیاسی تیلی، به بررسی ویژگیهای سازمانیابی در سه جنبش اعتراضی سالهای 1378، 1388 و 1396 در ایران پرداخته شده است. پرسش اصلی این تحقیق آن است که تفاوتها و شباهتهای هریک از این جنبشها از منظر فرایند سازمانیابی (هویت مشترک و نهادهای سازماندهنده) چه بوده است؟ روش این پژوهش، مقایسۀ تطبیقی تاریخی این سه جنبش برپایۀ تحلیل تفسیری اسناد و مقایسۀ موردهاست. برپایۀ نتایج حاصل از تحقیق، تفاوتها و شباهتهای سه جنبش مورد بررسی از منظر سازمانیابی تعیین شده است. تشکلهای سازماندهنده در جنبش 1378، عمدتاً ترکیبی از احزاب رسمی اصلاحطلب، تشکلهای رسمی دانشجویی و حلقههای روشنفکری دینی هستند. سازمان در جنبش 1388 مرتبط با کمپینهای انتخاباتی و ستادهای انتخاباتی، احزاب رسمی اصلاحطلب و تشکلات رسمی دانشجویی است، اما نقش محوری بر مشارکت از پایین به بالای طبقۀ متوسط شهری و شبکهسازیهای وسیع این طبقه از طریق تکنولوژیهای ارتباطی استوار است. در مقایسه با جنبشهای 1378 و 1388، در جنبش 1396 هستههای معترض صنفی یا گروههای معترضی که مستقیماً در معرض تهیدستی قرار داشتند، موتور محرک سازمانی جنبش 1396 هستند.
نوع مقاله:
پژوهشی کیفی |
موضوع مقاله:
تاریخ انتشار: 1401/6/31