1- استادیار گروه تاریخ دانشگاه خلیج فارس ، hasanallahyari@pgu.ac.ir
2- دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه خلیج فارس
3- استادیار گروه تاریخ دانشگاه بین المللی امام خمینی
چکیده: (2921 مشاهده)
چکیده
با تأسیس حکومت زندیان اوضاع اجتماعی حاکم بر جامعۀ شهری شیراز متأثر از سیاستگذاری های هیئت حاکم به دورۀ جدیدی وارد شد. این تنوع اجتماعی سبب برخی تحولات در جامعۀ پایتخت شد. یکی از مهمترینِ این نوع تحولات در این دوره، شکلگیری محلۀ خراباتیان و فعالیت زنان روسپی در آنجا بود. به نظر میرسد این محله ــ که به دنبال برنامه های اجتماعی حکومت، فعالیت خود را آغاز کرد ــ تأثیرات مختلفی در ابعاد گوناگون جامعۀ شهری پایتخت برجای گذاشت. از این رو، مسئلۀ پژوهش حاضر، بررسی علل ایجاد محلۀ خراباتیان و پیامدهای اجتماعی آن در جامعۀ شهری شیرازِ عهد زندیه است. مقالۀ حاضر با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر داده های کتابخانه ای به بررسی مسئلۀ مزبور پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که کنترل و مدیریت کنشگران سیاسی در شیراز، مدیریت جامعۀ بحران زده بعد از سقوط صفویه، انگیزه بخشی به کنشگران برای به سازی و بازسازی شهر شیراز به علاوه گرایش کریمخان زند به این گروه از زنان، در ایجاد این محله مؤثر بوده است. از طرفی، مجموعۀ محلۀ خراباتیان منبع درآمدی برای حکومت زند نیز محسوب میشد. ازجمله پیامدهای اجتماعیِ ایجاد این محله میتوان به اختلال در بنیان خانوادهها اشاره کرد. علاوه بر آن، این نوع فعالیت اجتماعی از آنجا که با رویکرد مذهبی و اجتماعی مردم مغایرت داشت، سبب بروز برخی رفتارهای ناهنجار عرفی و شرعی از سوی بخشی از جامعۀ پایتخت نیز شده بود.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
تاریخ انتشار: 1399/12/6