دوره 1، شماره 2 - ( 1388 )                   جلد 1 شماره 2 صفحات 206-157 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hazeri A M, Mahdavi J. Color Revolution Shadow in Iran. JHS 2009; 1 (2) :157-206
URL: http://jhs.modares.ac.ir/article-25-11155-fa.html
حاضری علی‌محمد، مهدوی جعفر. شَبح «انقلاب مخملی» در ایران. جامعه‌شناسی تاریخی. 1388; 1 (2) :157-206

URL: http://jhs.modares.ac.ir/article-25-11155-fa.html

شَبح «انقلاب مخملی» در ایران
علی‌محمد حاضری 1، جعفر مهدوی2
1- . استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2- دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده:   (11676 مشاهده)
این مقاله تلاش دارد با مطالعه شرایط مشترک مؤثر در وقوع انقلاب‌های مخملی در کشورهای هدف، با استفاده از رهیافت روش «توافق» جان استوارت میل، به مؤلفه‏های عِلّی مشترک دست یابد. جنبش‏های اجتماعی، نهادهای مدنی، احزاب، فرهنگ سیاسی حاکم بر جامعه، ساختار و موقعیت ملی و بین‌المللی دولت حاکم و میزان مداخله قدرت‌های هژمونیک، هر کدام در تحقق انقلاب‌های مخملی نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. در این پژوهش، با استفاده از نظریه‌های جنبش‏های اجتماعی کلاسیک و جدید، نظریه‏های رفتار جمعی، نظریه‌های انقلاب، و نیز در پرتو تحلیل تطبیقی، نقش و جایگاه مؤلفه‏های تأثیرگذار در انقلاب‌های مخملی در کشورهای هدف و وضعیت همان مؤلفه‌ها در شرایط اجتماعی و سیاسی جامعه ایران مورد مقایسه قرار گرفت. فقدان اعتماد و روحیه کار جمعی در فرهنگ سیاسی جامعۀ ایرانی، منع گسترش نهادهای مدنی، تجربه ناکام نوسازی معلول عدم آمادگی جامعه ایران برای پذیرش تغییرات بنیادی، جایگاه بی‌ثبات احزاب در ساخت سیاسی، وجود سطحی از انسجام ملی در جامعه، فقدان اپوزیسیون منسجم و قدرتمند، عمق نفوذ استراتژیک ایران در منطقه و اقتدار سیاسی‌‌ـ نظامی دولت، جملگی شاخص‌ها و مؤلفه‌هایی هستند که در شرایط موجود احتمال انقلاب مخملی را در ایران منتفی می‌سازند. از سویی، حضور پتانسیل‌های تهدیدکننده‌ای چون چالشگری ایران علیه منافع آمریکا و اسرائیل در منطقه، ضعف حوزه عمومی و نهادهای مدنی، تراکم شکاف‌های اجتماعی‌ـ سیاسی، برخورد جناحی و سلیقه‌ای جناح حاکم با رقیبان سیاسی‌اش درون نظام، اقتصاد تک‌محصولی، افزایش میزان تورّم، کاهش سطح اشتغال و افزایش جمعیت جوان کشور، مؤلفه‏های تهدیدکننده‌ای است که در شرایط حضور یا فقدان یک عامل ناشناخته (x)، ممکن است زمینه‌ای برای ظهور انقلاب مخملی در ایران باشد.
واژه‌های کلیدی: جنبش‏های اجتماعی کلاسیک، جنبش‏های اجتماعی جدید، رفتار جمعی، انقلاب، انقلاب مخملی
متن کامل [PDF 351 kb]   (3924 دریافت)    

انتشار: 1389/9/21
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.