Influence of Fars local periodical literatures on political - social Consciousness of Fars women in transition period from Qajar to Pahlavi (1911-1931)

Document Type : Original Research

Authors
Reza Dehghani 1
Roshanak Razazi 2
Raoul Arabkhani 3
Fariborz Mohammadkhani 4
1 Associate professor of history department at University of Tabriz and Agent to serve in Faculty of World Studies, University of Tehran
2 Graduated from University of Mashhad Ferdowsi
3 Assistant Professor of the Department of History of Payam Noor University, Zanjan unit
4 Graduated from University of Tabriz
Abstract


surveying the content of Fars local periodical literatures at the late of Qajar and the beginning of Pahlavi shows that women had an effective role in the political and social activities like as the anti-authoritarian and constitutionalist movement and they had could raise their level of political and social awareness. Women in the form of communities and associations and using the magazines which were the most prevailing device at that time, tried to implement the changes in full for the society. Such efforts resulted in political and social awareness of Fars women and the whispering of the issue of women's social rights. Fars province women, through numerous articles of magazines, and for the first time acquainted with the women rights such as the right to education, the right to trade, etc. and gradually they sought to earn the aforementioned rights in the realm of action. The article is concerned on the extension of press and its influence on the process of political-social awareness and women's identity formation to assert their basic rights. The findings of the study show that the Fars press at this era was essentially self-disciplinary with the continuous pursuit of social and political rights for women and greatly assisted women to identify their rights and being socialized. The research method, since the main sources of research in the press, is based on textual analysis, which can be considered as a deeper level of descriptive-analytical method that ultimately leads to appropriate explanations.

Keywords

Subjects

منابع
کتابها
ـ آفاری، ژانت (1385) انقلاب مشروطه ایران ، ترجمه رضا رضایی ، تهران ، انتشارات بیستون .
ـ آدمیت، فریدون، (2535)، ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران، جلد 1 تهران: پیام.
ـ اتحادیه، منصوره، (نظام مافی) (چاپ اول 1388)، زنانی که زیر مقنعه کلاه داری نموده اند، زندگی ملک تاج خانم نجم السلطنه 1311- 1233ﮬ.ش/1350-1270ﮬ.ق، تهران: تاریخ ایران.
ـ احمدی خراسانی، نوشین، (1382)، زنان زیر سایه پدر خوانده‌ها، تهران: توسعه.
ـ امداد حسن (1387)، فارس در عصر قاجار، شیراز: نوید شیراز.
ـ امیدی پور، زهره ، سوسن باستانی ، علی رجبلو (1392) تحلیل رویکرد متجددانه زنان در دوره مشروطیت ، فصلنامه تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا ، سال 23 ، شماره 20 ،ص7
ـ برزین، پروین، (1350)، نقش زن ایرانی در هنر، فرهنگ وتمدن ایران (مجموعه سخنرانی‌های نمایندگان سازمان زنان ایران)، تهران: سازمان زنان ایران.
ـ بصاری، طلعت(1346) زندخت پیشاهنگ نهضت آزادی بانوان ایران ، بی جا ، پیروز.
ـ حجازی، بنفشه (چاپ اول 1370)، زن به ظن تاریخ، جایگاه زن ایرانی در ایران باستان، تهران: شهر آشوب.
ـ سالنامه معارف فارس، ۱۳۱۵ــ۱۳۱۴ (بی تا) شیراز، چاپخانه آفتاب.
ـ فتحی، مریم، (1383)، کانون بانوان ایران با رویکرد به ریشه‌های تاریخی حرکت‌های زنان در ایران، تهران: نظر.
ـ فراشبندی، علیمراد، (1359)، حزب دموکرات فارس، تهران: اسلامی.
ـ فوران، جان (1378) مقاومت شکننده : تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ترجمه احمد تدین ،تهران ، موسسه خدمات فرهنگی رسا.
ـ غفوری، زیبا، (1391)، "زنان روزنامه نگار فارس از مشروطه تا پایان پهلوی اول"، کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه شیراز.
ـ دلریش، بشری(1375) زن در دوره قاجار ، بی جا ، سوره .
ـ دیولافوا ژن (1378)، سفرنامه (ایران و کلده) ، ترجمه و نگارش: فره وشی (مترجم همایون سابق)، چاپ اول، تهران: نشرقصه پرداز.
ـ رینگر، مونیکا ام، (1381)، آموزش دین و گفتمان اصلاح فرهنگی در دوره قاجار، ترجمه: مهدی حقیقت خواه، تهران: ققنوس.
ـ زاهد، سعید؛ بیژن خواجه نوری (1384)، جنبش زنان در ایران. شیراز، ملک سلیمان.
ـ کسری، نیلوفر (1389) زنان در تاریخ معاصر ایران، تهران، بدرقه جاویدان.
ـ کراچی، روح انگیز (1380)، اندیشه نگاران زن در شعر مشروطه، تهران: دانشگاه الزهرا.
وطن دوست غلامرضا(1385)، زن ایرانی در نشریات مشروطه، تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
ـ لاهیجی، شهلا؛ مهرانگیز کار (1377)، شناخت هویت زن ایرانی در گستره پیش از تاریخ و تاریخ، تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
ـ لمبتون، آن(بی تا ) اوضاع اجتماعی ایران در عهد قاجاریه ترجمه: منیر برزین، مشهد: چاپخانه خراسان.
حجازی، بنفشه (1388) تاریخ خانم ها : بررسی جایگاه زن در عصر قاجار،تهران ، قصیده سرا
ـ ناظم الاسلام کرمانی (1362) تاریخ بیداری ایرانیان، ج 2، به اهتمام علی اکبر سعیدی سیرجانی ، تهران ، آگاه نوین .
ـ نبئی، طیبه (1359) جنبش های مذهبی عهد قاجار، دوره دانشوری تاریخ ، دانشگاه شیراز.
ـ وقایع اتفاقیه،مجموعه گراز شهای خفیه نویسان انگلیس در ولایات جنوبی ایران از سال 1291 تا 1322 هجری قمری(1362) به کوشش علی اکبر سعیدی سیرجانی ،تهران ، نشر نو .
ـ یاحسینی، قاسم (1376) رئیس علی دلواری : تجاوز نظامی بریتانیا و مقاومت جنوب، بی جا ، شیرازه .
نشریات
ـ روزنامه اخوت شیراز. سال اول، شماره 5-2، پنجم جمادی الاول 1326- بیست ویکم ربیع الثانی 1326ﮬ.ق.
ـ روزنامه استخر. سال اول، شماره 50، هفتم جمادی الثانی 1337ﮬ.ق/نوزدهم حوت 1297ﮬ.ش. شماره 60، بیست وسوم رجب 1337ﮬ.ق/ چهارم ثور 1297ﮬ.ش؛ سال دوم، شماره 21، بیست و دوم شوال 1337ﮬ.ق/سی‌ام سرطان 1298ﮬ.ش. شماره 90، نوزدهم ذیقعده 1337ﮬ.ق/بیست وششم اسد 1298ﮬ.ش.
ـ روزنامه اختر. سال پانزدهم، شماره 32، ششم ذیقعده 1306ﮬ.ق.
ـ روزنامه ثریا. سال اول، شماره 28، بیست و ششم ذیحجه 1316ﮬ.ق/ششم مه 1899م؛ سال سوم، شماره 29، سوم محرم 1317ﮬ.ق/ششم مه 1899م.
ـ روزنامه جام جم. سال اول، شماره 35، بیست و دوم محرم 1334ﮬ.ق/هفتم قوس 1294ﮬ.ش.
ـ روزنامه حبل‌المتین تهران. سال اول، شماره 8و10، بیست و دوم و بیست و پنجم ربیع الاول 1325ﮬ.ق؛ سال بیست و دوم، شماره 3، بیست و نهم جمادی الثانی 1332ﮬ.ق.
ـ روزنامه جام جم ، سال اول ، شماره 35، بیست و دوم محرم 1334 / 7 قوس 1294.
ـ روزنامه حبل‌المتین کلکته. سال یازدهم، شماره 45، دهم جمادی الاول 1322ﮬ.ق؛ سال دوازدهم، شماره سی ام، بیستم صفر 1323ﮬ.ق.
ـ روزنامه حیوۃ. سال اول، شماره 54، شعبان 1333ﮬ.ق.
ـ مجله خاور. سال اول، شماره 1، جوزا 1300ﮬ.ش/شوال1339ﮬ.ق. شماره 4و5، یازدهم صفر 1339ﮬ.ق/اول عقرب 1299ﮬ.ش و دوازدهم ربیع الاول 1339ﮬ.ق/اول قوس 1299ﮬ.ش. شماره 7، یازدهم جمادی الاول 1339ﮬ.ق/اول دلو 1299 ﮬ.ش؛ سال ششم، شماره 3، ربیع الاخر 1343ﮬ.ق.
ـ روزنامه دعوت اسلام. سال اول، شماره 19، غره جمادی الثانی 1325ﮬ.ق/جولای 1907م.
ـ مجله دنیای ایران. سال اول، شماره 5-3، محرم 1339-ذیقعده 1338ﮬ.ق. شماره 9و10، جمادی الاول و الثانی 1339ﮬ.ق.
ـ مجله سپیده دم. سال اول، شماره 8، ذیحجه 1341ﮬ.ق/اسد 1302ﮬ.ش.
ـ روزنامه شکوفه ، 1331.ق ، سال اول ، شماره 2.
ـ روزنامه صور اسرافیل ، 21 جمادی الا خر 1325 .
ـ روزنامه زبان زنان ؛ 1336.ق ، سال اول ، شماره 4.
ـ روزنامه فارس. سال سوم، شماره 39، بیست و نهم رمضان 1337ﮬ.ق؛ سال سوم ،شماره 46، ۱۹ ذی‌القعده ۱۳۳۷؛ سال چهارم، شماره 13و14، پنجم ربیع الاول 1338ﮬ.ق و دوازدهم ربیع الاول 1338 ﮬ.ق. شماره24، بیست وسوم جمادی الاول 1338ﮬ.ق. شماره 30و31، ششم رجب 1338ﮬ.ق و پانزدهم رجب 1338ﮬ.ق. شماره 46، دوم ذیقعده 1338ﮬ.ق؛ سال پنجم، شماره 2، غره ذیحجه 1338ﮬ.ق. شماره 11، هفتم صفر 1339ﮬ.ق؛ سال ششم، شماره 4، بیست و هفتم حوت 1325ﮬ.ق.
ـ روزنامه عالم نسوان ، 1300 ، ش اول ، سال دوم
ـ روزنامه کوکب دری. سال اول، شماره 8، شانزدهم ربیع الاول 1325ﮬ.ق.
ـ روزنامه مظفری. سال سوم، شماره 51، دوازدهم دلو 1321ﮬ.ق. شماره 54، بیست و نهم حوت 1322ﮬ.ق؛ سال چهارم، شماره 11، سیزدهم سرطان 1323ﮬ.ق. شماره 26، بیست ونهم جدی 1323ﮬ.ق. شماره 27، ششم دلو 1323ﮬ.ق؛ سال ششم، شماره 4، بیست و هفتم حوت 1325ﮬ.ق. شماره 10و12، پانزدهم ربیع الاول 1325ﮬ.ق و بیست وسوم ثور 1325ﮬ.ق. شماره 23 و 24، چهاردهم میزان 1325ﮬ.ق و بیست و یکم میزان 1325ﮬ.ق.
ـ روزنامه نامه بانوان ایران. سال اول، شماره 1، دوازدهم ذیقعده 1338ﮬ.ق.
historical sociology
Volume 11, Issue 2
March 2021
Pages 55-86