دوره 13، شماره 2 - ( 1400 )
جلد 13 شماره 2 صفحات 24-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس ، H_Aghajari@yahoo.com
2- دانش آموختۀ دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه تربیت مدرس
2- دانش آموختۀ دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده: (1743 مشاهده)
تبریز نخستین پایتخت صفویان در اواخر دورۀ سلطنت شاه تهماسب شاهد جنبش اصناف علیه دولت مرکزی بود. جرقۀ جنبش از درگیری میان یک قصاب با مأمور داروغه زده شد و به سرعت کل شهر را دربرگرفت. اصناف بدنۀ این نهضت را تشکیل می دادند و پهلوانان رهبری آن را به‌عهده گرفتند. آنان به‌سرعت به سازماندهی نیروها پرداختند و کنشگران را برای اهداف جنبش بسیج کردند. اگرچه منابع آن دوران چندان به این جنبش نپرداخته و وقایع این جنبش اجتماعی را به اختصار بیان کرده اند، کنشگران موفق شدند نیروهای دولتی را از شهر اخراج و برای مدت دو سال تبریز را کنترل و اداره کنند. مقالۀ پیش‌رو می کوشد تا با شیوهای توصیفی ـ تحلیلی و با اتخاذ چارچوب نظری مبتنی‌بر آراء متفکرانی چون تیلی، زالد و همکاران و کاربست آن در رویکرد تحلیل طبقاتی اریک اُلینرایت به سنخ شناسی و واکاوی جنبش اصناف تبریز بپردازند و ماهیت آن و چرایی و چگونگی وقوع این جنبش را تبیین کنند. مدعای پژوهش این است که جنبش اصناف تبریز، از سنخ جنبش های طبقاتی فرودستان شهری است که در اعتراض به ستم مالیاتی و عدم برخورداری از مواهب اقتصادی راه ابریشم به وقوع پیوست. شکل کنش جمعی این جنبش نیز از نوع کنش های واکنشی با سویه های کنش رقابتی است.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |