دوره 6، شماره 3 - ( 1393 )                   جلد 6 شماره 3 صفحات 30-1 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ataie M, Neyestani J, Mousavi kouhpar S M, Mousavi Haji S R. Recognition of the Ancient City of AskarMokram on the Basis of Historical and Geographical Texts. JHS 2014; 6 (3) :1-30
URL: http://jhs.modares.ac.ir/article-25-5161-fa.html
عطایی مرتضی، نیستانی جواد، موسوی کوهپر سید مهدی، موسوی حاجی سید رسول. بازشناسی شهر تاریخی عسکرمکرم براساس متون تاریخی و جغرافیایی. جامعه‌شناسی تاریخی. 1393; 6 (3) :1-30

URL: http://jhs.modares.ac.ir/article-25-5161-fa.html

بازشناسی شهر تاریخی عسکرمکرم براساس متون تاریخی و جغرافیایی
مرتضی عطایی1 ، جواد نیستانی 2، سید مهدی موسوی کوهپر3 ، سید رسول موسوی حاجی4
1- دانشجوی دکتری، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2- دانشیار، گروه باستان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3- دانشیار، گروه باستان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
4- دانشیار، گروه باستان شناسی، دانشگاه مازندران، ایران.
چکیده:   (10734 مشاهده)
در نزدیکی روستای بندقیر در اسکان خوزستان بازمانده‌های شهر تاریخی عسکرمکرم هنوز به‌شکل پشته‌‌های متعدد بر دوسوی رودخانه‌ی گرگر خودنمایی می‌‌کند. براساس منابع تاریخی و جغرافیایی، این شهر در نیمه‌ی دوم سده‌ی نخست هـ. ق در پی گسترش تدریجی محل اردوی نظامی مکرم‌بن مطرف و یا مکرم‌ فزر غلام حجاج‌بن یوسف ثقفی در محل قریه یا شهر کوچکی از دوران ساسانی با نام رستقباد بنا نهاده شد و از همین‌رو عسکرمکرم نامیده شد. این شهر، رفته‌رفته بردو کرانه‌ی رود مسرقان گسترش یافت و به‌عنوان مرکز کوره‌‌ای با همین‌نام و در مقام یکی از مهم‌ترین شهرهای خوزستان در دوران اسلامی مطرح شد؛ تا آنجاکه نویسندگان مختلف در سده‌ی چهارم هجری و پس از آن از رونق کشاورزی، تجارت، صنعت و علم کلام در عسکرمکرم سخن گفته‌‌اند. موقعیت ویژه‌ی راهبردی و نظامی این شهر بر سر راه عراق و خوزستان به فارس و لرستان که پیش از تأسیس شهر نیز مورد توجه بوده و مهم‌ترین دلیل ایجاد هسته‌ی نخستین عسکرمکرم نیز به‌شمار می‌‌رفت، اهمیت این شهر را دوچندان می‌‌ساخت. به‌نظر می‌‌رسد که با افول سیستم آبیاری نهر مسرقان و فروپاشی اقتصاد کشاورزی منطقه در اواخر سده‌های میانی اسلامی، از اهمیت عسکرمکرم کاسته‌شده و احتمالاً در سده‌ی نه هجری قمری شهر به‌کلی، متروک شده باشد. در این نوشتار کوشش شده تا با واشکافی متون تاریخی و جغرافیایی و هم‌سنجی مطالب، تصویری جامع از این شهر دوران اسلامی ارایه شود.
واژه‌های کلیدی: واژگان کلیدی: عسکر مکرم، خوزستان، رُستقباد، جغرافیای تاریخی، شهرسازی
متن کامل [PDF 606 kb]   (6749 دریافت)    
نوع مقاله: سایر مقالات | موضوع مقاله: باستانشناسی|تاریخ
انتشار: 1393/11/7
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.