Mendeley  

Zotero  

Mohammadi M, rezaei M. survey and Analysis of archaeological Manor ’s castles Bahar county (province Hamadan).. JHS 2020; 12 (1) :232-265
URL: http://jhs.modares.ac.ir/article-25-41245-fa.html

قلاع اربابی شهرستان بهار از جمله قلاع دشتی هستند که طی سده‌های متأخر اسلامی به دلیل ضعف حکومت مرکزی و هرج و مرج های ناشی از آن، و نیز با هدف اقامت و سکونت خوانین محلی و اطرافیانشان، احداث ‌شده‌اند. در ساخت بنای قلعه‌های منطقه، همچون تمامی قلاع دشتی، تپه‌های طبیعی و بلندی‌ها به جهت اشراف به مناطق پیرامون و توان دفاعی بهتر، مورد توجه خاص بوده است. یکی از ویژگی‌های عمده قلعه‌های اربابی مورد مطالعه، بهره‌گیری متفاوت از سازه برج در بنای قلاع است که در طول زمان از کارکردهای متفاوتی چون سکونت و دیده‌بانی برخوردار بوده‌اند. عمده تزئینات قلاع مورد مطالعه در بخش ارباب نشین به‌خصوص در سرستون و پایه ستون‌های ایوان و نیز در طرح گچ‌بری‌های داخل بنا است که با انواع نقش‌مایه‌های گیاهی به صورت طرح‌های اسلیمی و ختایی اجرا شده‌اند. این بناها با کارکردی به عنوان مراکز حکومتی محلیِ اَمن، در گذشته مورد توجه بوده‌اند. در این پژوهش، قلاع مذکور با هدف بررسی ساختارهای معماری و تزئینات به کار رفته در آنها و همچنین تحلیل شاخصه‌های بارز مشترک در میان آنها، مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد. بررسی علت شکل‌گیری این دسته از بناها و نقش آنها در امنیت منطقه در طول دوران قاجاریه مهمترین مسئله‌ای است که در جریان این پژوهش باید به آن پاسخ داده شود. پژوهش حاضر با رویکرد «میدانی ـ توصیفی ـ تحلیلی»، به تبیین وضعیت این دسته از بناها پرداخته است. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش متکی بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی است.